මිය ගියදාම ඉපදුණු ජෝතිපාල

1987 ජූලි මස 07 වැනි දින උදේ පාන්දර 1ග00ට පමණ එච් ආර් ජෝතිපාල නමැත්තෙක් මිය ගියේය. මෙය තවත් කලාකරුවකුගේ මරණයක් යැයි බොහෝ දෙනකු සිතන්නට ඇත. අපි අවමංගල කටයුතු කිරීමට ලක ලෑස්ති වෙමින් සිටියෙමු. උදේ පාන්දර 6 ට පමණ ගුවන් විදුලියෙන් මේ මරණය ගැන ලක් වැසියන් දැනුවත් කෙරිණි. ඉන් ස්වල්ප වේලාවකට පසු මහත් අපූරු දෙයක් සිදු විය. මෙල්ල කරගත නොහැකි ජන ගංගාවක් රත්නම් රෝහලට ඇදී ආහ. ඔවුහු දේහය අතගෑහග හර්ඩා වැලපුණහ. විලාප දුන්හග මේ සියල්ලම අප සියලු දෙනාටම මහත් වූ පුදුමයට කරුණක් විය. ඒ සමඟම ටී.එම් සංඝදාස ඇතුළු පිරිසක් රත්නම් ශාලාවට කඩා වැදුණහග.ඔහු මට කතා කොට අවමඟුල් උත්සවය අගමැතිතුමන් විසින් සංවිධානය කරනු ලබන බව දන්වා සිටියේය. ඊට පසු ලංකාවේ සංස්කෘතික පෙරැළියක් ඇති විය. ඊට පෙර ලංකාවේ ජනප්‍රියතම පසුබිම් ගායකයකු වූ ධර්මදාස වල්පොළ මියැදී තිබිණි.

මේ අතරතුර ලංකාවේ බිහි වූ ජනප්‍රිය කලාකරුවන් මිය ගොස් තිබිණිග එම මරණ වෙනත් මරණයකට වෙනස් වූවා නම් ඒ කලාකරුවන්ගේ සහභාගිත්වයෙන් පමණිග ඊට පෙර මෙවැනි වෙනසක් ඇති වූයේ මෝටර් රථ අනතුරකට පත්ව රුක්මනී දේවි මිය ගිය අවස්ථාවේදීයග ජෝතිපාල කොතරම් ජනප්‍රිය වුවද සංගීතය හා කලාව ගැන අර්ථකථනය කළ කලාකරුවෝ කිසි විටෙක ජෝතිපාල ගැන හෝ ඔහුගේ ගී ගැන හෝ අර්ථකථනයන් හෝ විචාරයන් ඉදිරිපත් නොකළහග ඔවුන්ගේ මතය අනුව මෙවැනි ගායකයකු ගැන හෝ ගීත ගැන හෝ සංවාදයක් ඇති වීම කාලය නාස්ති වීමක් වැනියග ඔවුහු ජෝතිපාල ගැන හෝ ඔහුට තිබූ ජනප්‍රියත්වය ගැන හෝ දැන සිටියද එය පිළිගැනීමට කිසිසේත්ම සූදානමකින් නොසිටියහග මේ ඊනියා විචාරකයන් ජෝතිපාලගේ ගී ගැන කතා කිරීමටවත් නොපෙලඹුණේ එකල බිහිවූ ඊනියා ප්‍රබුද්ධ කුලය සිංහල ගීත විනාශ කිරීමේ කර්තව්‍යය භාර ගෙන තිබුණු හෙයිනිග මනමේ නාට්‍යය සිංහල නාට්‍ය කලාව විනාශ මුඛයට පත් කළේ යැයි මහාචාර්ය ඩග්ලස් අමරසේකර ප්‍රසිද්ධියේ කියා සිටියේය.

සරත්චන්ද්‍ර ප්‍රමුඛ මේ නඩය සිංහල නාට්‍යයට පමණක් නොව මුළු මහත් ශ්‍රී ලාංකේය කලාවටද කළ හානිය මෙතෙකැයි කිව නොහැකියග ඔහු වරෙක එච්ගආර්ග ජෝතිපාලගේ ගීතයකට විනාඩි පහකටවත් සවන් දිය නොහැකි යැයි කියා සිටියේයග මේ සියලු දේ ඉවසා වදාරා සිටි ජෝති ඔහුගේ මරණයෙන් ශ්‍රී ලංකාව තුළ විශාලතම කලා විප්ලවයක් නිර්මාණය කළේයග ඔහු මිය ගිය විට හඬා වැලපුණු ලක්ෂ සංඛ්‍යාත ජනතාවගේ එකම පැතුම වූයේ ජෝති අප අතර ඉපදේවා යන්නයිග ජැක්සන් ඇන්තනී ජෝතිගේ 25 වැනි ගුණානුස්මරණ උත්සවයේදී කියා සිටියේ ජෝති 1987 ජූලි මස 7 වැනි දින මිය ගියා නොව ඔහු නැවැත එදිනම පුනරුත්පත්තියක් ලැබූ බවයග දැන් ජෝති අවුරුදු 28 වයසැති තරුණයෙකිග ඔහුගේ මරණය හා නැවැත ඉපදීම එක දිනම සිදු වූවා යැයි මම සිතමිග මෙම මියැදීම හා ඉපදීම සිදු වූ ජූලි 7 වැනි දින එනම් ඊට අවුරුදු 28ට පසු කිසිම කලාකරුවකුට පමණක් නොව කිසිම දේශපාලනඥයකුට හෝ වෙනත් කෙනකුට නොකෙරෙන උපහාර උත්සව රාශියක් සංවිධානය කර තිබීම ගැන සැලැකූ විට මෙවැනි ජනතාවගේ සදාදර ආදරයට පාත්‍ර වූ කිසිවකු ඇත්දැයි සිතා ගත නොහැකියග එදින මේ පුංචි ලංකාව තුළ සංවිධානය කරන ලද උත්සව දන්නා පමණින් අපි මෙසේ සටහන් කරමුග
ජූලි 07 වැනි දින ඔලබොඩුවේ එක්සත්පුර පාසල අසලදී සුප් දන්සලක්ද එදින සැන්දෑවේ ජෝති ගී සැ¼දෑවක්දල ජූලි මස 11 වැනි දින හෝකන්දර පරාක්‍රම මාවතේ ජෝති ගැයූ ගී යැයි ප්‍රසංගයක්ද ජූලි මස 7 වැනි දින කහවත්ත ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයේ ජෝති ගී සමරු ප්‍රසංගයක්ද ජූලි 7 වැනි දින කනත්තේදී පූජෝපහාර උත්සවයක්ද ජූලි 12 වැනි දින පස්වරු 6ට මරදාන ආනන්ද කුලරත්න ශාලාවේ ප්‍රසංගයක්ද ජූලි 7 වැනි දින හිටපු ඇමැතිවරයකු වූ මර්වින් සිල්වා මහතා විසින් කොළඹ සුගතදාස ගෘහස්ථ ක්‍රීඩාංගණයේදී ප්‍රසංගයක්ද පවත්වන ලදීග
මඳක් සිතා බලන්නග මියැදී අවුරුදු 28ක් ගියද මෙවැනි ජනතා ප්‍රසාදයට ලක් වන කිසිම පුද්ගලයකු ගැන ඔබ දන්නවාද? මෙයට හේතුව කුමක්ද? මම මේ පිළිබඳ මෙතෙක් අප රට පහළ වූ විශිෂ්ටතම සිනමා විචාරකයා යැයි සිතන සිරිල් බී පෙරේරා මහතාගෙන් ඇසුවෙමිග ඔහු පිළිතුරු දුන්නේ ජෝති ගුණ සමරු දේශනයකිනිග එම කතාවේ උපුටා ගත් කොටස් කීපයක් දක්වමි.

,මා මෙහිදී නඟන ප්‍රශ්නය මෙයයිග මේ යුගයේ ජන කවි වන් මෙවැනි ගී අපේ නූතන ජන කවියන් ලියූ විට ඒවාට අපේ සංගීතඥයන් සංගීතය සැපයූ විටත් ඒවාට ජෝතිපාල වැනි නූතන ජන ගායකයන් ගැයූ විටත් අඩු තක්සේරුවකින් සලකන්නටත්ල ඉංගී්‍රසින් එංගලන්තයේ හෝ ඇමෙරිකාවේ හෝ එයම කළ විට වැඩි තක්සේරුවකින් සලකන්නටත් හේතුව කුමක්ද? අප සිල්ලර භාෂාවෙන් ලිවීම වරදකැයි කියා සිටි සරත්චන්ද්‍රලාම අද සරල බසින්ල සරල රිද්මයෙන් ගැඹුරු හැඟුමක් කියන විට ගයන විට නොරුස්සන්නේ ඇයි? හේතුව වූ එක්කෝ ඔවුන් බමුණු කුලය රකින්නට උත්සාහ කිරීම නැතිනම් ඔවුනට අද යුගය නොතේරීමයි.

නවසිය හැට ගණන්වල මුල හරියේදී අපේ කට්ටියේ අය කිහිප දෙනකු සුගතපාල ද සිල්වාල ජීගඩබ්ලිව්ග සුරේන්ද්‍රල රැලෙක්ස් රණසිංහල ටෝනි රණසිංහල ප්‍රේමා ගනේගොඩල හේමන්ත වර්ණකුලසූරිය සහ ඩීගබීග නිහාල්සිංහ සමඟ අමුතුම ආරක සංගීතමය චිත්‍රපටයක් නිපදවීමට ප්‍රයත්නයක් දැරුවාග මෙම චිත්‍රපටයේ ගී පටිගත කිරීමල කැමරාකරණය වැනි වැඩ විශාල කොටසක් කළ නමුත් මුදල් ප්‍රශ්න නිසා එහි කටයුතු අවසන් කිරීමට බැරි විය.

එහෙත් මේ ප්‍රයත්නයෙන් අප කීප දෙනකු උගත් දෙයක් තිබුණාග සුගතපාල ද සිල්වාගේ තේමා හා තිර නාටකයත්ල ඔගස්ටස් විනයාගරත්නම්ගේ සහ මගේ ගීත රචනාත් ඩීගබීග නිහාල්සිංහගේ කැමරාවත් අතිශයින්ම පර්යේෂණාත්මක ස්වරූපයක් ගත්තාග ඊට සරිලන කටහඬ සෙවූ අපිට නවීනල ප්‍රවීණල බොහෝ කටහඬ පිරික්සා අන්තර්ගතයට උචිත කටහඬක් ලෙස තෝරා ගත හැකි වූයේ ජෝතිපාලගේ කටහඬයි

ජන සංස්කෘතිය බිහි වන්නේ චිරන්තන සම්ප්‍රදායන් පඩිවරුන් බමුණන් හෝ සම්මතයන් මුල් කර ගෙන නොවේග සීගිරි කැටපත් පවුරේ කවි ලීවේ පර්ඩිවරුන් නොවේග අද බොහෝ මුද්‍රා නාට්‍යවලට බිහිවී ඇති ජන නැටුම් බිහි කළේ නාට්‍යාචාර්යවරුන් නොවේග පර්ඩිවරුන්ගෙන් බොහෝ විට සිදු වන්නේ පරපුෂ්ටික රීරියක් කාරියකිග ඔවුන් ටීකාල ටිප්පනිල නිර්වචනල අර්ථකථන ආදියෙන් හැඳින්වෙන යම් යම් දෙය ලියා පරාවර්තිකා ලෝකයෙන් බැබළෙන එක්තරා පරපුෂ්ටික කොටසක් බව කීවාට කමක් නැහැග ජන සංස්කෘතීන් ලොව වටා බිහි වූයේත් අද බිහි වන්නොත් ජෝතිපාලලාගෙනිග එච්ගආර්ග ජෝතිපාල වනාහි එල්විස් ප්‍රෙස්ලිල ජෝන් ලෙනන්ල ලතා මංගේශ්කාර් වැනි සම්භාවනීය ජන සංස්කෘතියට අයත් කලාකරුවෙකිග විරෝධතා ප්‍රකාශනය කිසියම් සමයක ජන හද ගැස්ම නිරායාසයෙන් නිරූපණය කිරීමල ආවේණික වූ ශෛලියක් තිබීමල සහානුභූතියේද සංකේතයක් වීමල ප්‍රතිභාවල ජන හද හා මනස ඇද බැඳ ගැනීමේ ආකර්ෂණය ආදී වූ නොයෙක් ලක්ෂණයන් ජන කලාවේදියකු තුළ පිහිටිය යුතුයිග ඔහු මුළු මහත් සමාජයේම සංකීර්ණ අවශ්‍යතාවන් රැසකගේ ප්‍රතිමූර්තියකිග ජෝතිපාල සමකාලීන ලාංකික සමාජය තුළින් බිහි වූ අපූර්ව සංකීර්ණ පුද්ගලයෙක්ග සංස්කෘතික හා බුද්ධිමය බමුණු කුලයට මහත් අභියෝගයකි

යම් කිසි කෙනකුට මරණින් මතු ජනප්‍රවාදයක් වෙතොත් ඔහු ජන මතය අරක් ගත්තෙක්ග ජනශ්‍රැතියේ කේන්ද්‍රීය කොටසක් වන්නෙක්ග ඇමෙරිකාවේ ප්‍රෙස්ලිල බි්‍රතාන්‍යයේ ලෙනන් එවැන්නෝග ඔවුන්ගෙන් විකාශය වූ පෝෂණය වූ හා ඔවුන්ගේ බලපෑමට ලක් වූ ක්ෂේත්‍රය පිළිබඳ මානව විද්‍යාඥයෝත් සංස්කෘතික ගවේෂකයෝත් අද ගැඹුරු පොත පත පළ කරනවාග හෙට්ටිආරච්චිගේ රෙජිනෝල්ඩ් ජෝතිපාල :එච් ආර් ජෝතිපාල* ගැනත් වර්තමාන ජන ප්‍රවාදය ගැනත් ගැඹුරින් ලියැවෙන්නට කියැවෙන්නට දැන් පටන් ගෙන තියෙනවාග එය මගේ නම් අමන්දානන්දයට කරුණකි.

අවසන් වශයෙන් මා මෙහිදී සඳහන් කළ යුතු කාරණයක් තියෙනවාග ජෝතිපාල කලාකරුවා ළඟින් ඇසුරු කළ අය සහ ඔහුගේ සහෘදයන් මෙන්ම තව බොහෝ අය දන්නා කාරණයක් තමා ඔහුගේ නළලේ මිය යන තෙක්ම තිබුණු කැළලග එය ඔහුගේ නළලේ ඇති වූයේ කෙසේද?
ඔහුට වයස 12දී ආචාර්ය ඇන්ගඇම්ග පෙරේරා ඇතුළු වාමාංශික නායකයන් පිරිසක් ඇතුළු ජනකායක් ගමන් ගත් පෙළපාළියක ඔහුත් ගමන් ගත්තාග ඔහු ගමන් ගෙන ඇත්තේ නායකයන් ගිය අසලින්මයිග අදත් වාමාංශික ව්‍යාපාරයේ සිටින එදා පෙළපාළියේ ගිය ඇතැම් අය කියන පරිදි එදා මෙම පෙළපාළියට පහර දුන් අවස්ථාවේ නායකයන්ගේ ආරක්ෂාවට ඉදිරියට පැන්න අයගෙන් ඔහුද කෙනෙක් විය.

එම තුවාලයෙන් සිදුවූ මොළයේ කම්පනය නිසා ඔහුට නැවැත ප්‍රකෘති තත්ත්වයට එන්න පුළුවන් වේ යැයි එදා ‍ෙදාස්තරවරු විශ්වාස කර නැහැ. ඔහුට ඉගෙන ගන්නට හෝ කිසියම් කාර්යයක යෙදෙන්නට හෝ පුළුවන් වේද යන්න එදා සැකයක් වූ බව මට දැන ගන්නට ලැබුණා. මේ සංකීර්ණ පුද්ගලයා තුළ තිබූ අධිෂ්ඨානයත් එක්තරා ආකාරයක තිබුණු මහත් සංවරයත් ඔහුට පැමිණි තැනට එන්නට උදවු වුණා කියා සිතන්නට පුළුවන්.

කොළඹ කැටවලමුල්ලේ එච්ගආර්ග ජේම්ස් සහ ඇම්ගකේග පොඩි නෝනාගේ පුත් එච්.ආර් ජෝතිපාල එදා ‍ෙදාළොස්වැනි වියේදී පොදු ජන සහායට සිටියා මෙන්ම කලාකරුවකු ලෙසද ඔහු සෑම විටම පොදු ජනතාව සමඟ සිටි බවට එන්ට එන්ටම නැඟී එන පොදු ජන ප්‍රතිචාරයෙන් පෙනී ගියේය.
,
ඊනියා බමුණු මතවාද මුළු කලාවම ඩැහැ ගෙන ඔවුන්ව මුළා කරමින් යාදිනි හා නිසදැස් කවිවලට යම් කිසි තාලයක් අමුණා ඒ ළතෝනිය සිංහල සම්භාව්‍ය ගීත යැයි කියා ගන්නා මේ අඥාන බමුණන්ට ජෝතිපාලගේ නැවැත උත්පත්තියෙන් මරු පහරක් වැදුණිග එදා කම්හලේල ගොවිපොළේල වැල්ලේ දාඩිය හෙළන මිනිසුන්ගේ කාන්සිය නිවා ගැනීමට ජෝති නමැති ජනප්‍රිය ගායකයාගේ ගීත ඉවහල් වූ අතර අද එය පොදු ජන සංස්කෘතිය ඔබ්බට ගොස් සම්භාව්‍ය යැයි කියා ගන්නා බමුණු කුලයේ උගතුන් විද්වතුන්ගේද පූර්ණ ආශීර්වාදයට ලක්වී ඇතග අද ඔහු නැති ගුවන්විදුලියක්ල රූපවාහිනියක්ල මංගල්‍යයක්ල උපන්දින සාදයක් වෙනත් උත්සවයක්ල පැදුරක් හෝ සාජ්ජයක් හෝ රිඟින් ටෝන් එකක් නොමැති තරමට ජන හද කිසිම භේදයකින් තොරව එක හෙළා වැලඳ ගත් මෙතෙක් බිහි වූ විශිෂ්ටතම දක්ෂතම හා ජනප්‍රියතම ගායකයා බවට ජනතාව තීන්දු කර හමාරයග ගාමිණී ෆොන්සේකා කීවාක් මෙන් ලෝක සිතියමේ මේ පුංචි ලංකාව තිබෙන තුරා එච්ගආර්ග ජෝතිපාලගේ හඬ රැව් පිළිරැව් දෙනු ඇත.


             මව්බ්ම  2015-07-25